Bronnen voor Slavenhaler

Rob Ruggenberg praat met Jerry Rawlings op het vliegveld. Klik op de foto om terug te keren naar het feitenoverzicht

Foto © Piet den Blanken

StarNiet alle bronnen zijn gemakkelijk toegankelijk. Toen Rob Ghana bezocht (in Afrika) kreeg hij de president, Jerry Rawlings, maar met moeite te spreken. Hij vond hem ten slotte op een zondagochtend in een werkplaats op het vliegveld. President Rawlings (zelf straaljagerpiloot) stond daar te klussen. Rawlings heeft een sterke mening over slavernij en blank en zwart. Hij is — net als het meisje Obaa in Slavenhaler — een halfbloed. Rawlings had een blanke vader en een zwarte moeder.

boekenRob Ruggenberg heeft een hele stapel boeken gelezen, en veel gesprekken gevoerd voordat hij kon beginnen aan het schrijven van Slavenhaler.

Je vindt die lijst boeken hieronder. Ze zijn gerangschikt per onderwerp. Sommige boeken zijn in het Engels; dat kun je meestal wel zien aan de titel.

De meeste boeken zijn wel in een bibliotheek te vinden of in te zien. Als de bieb zo'n boek niet heeft, kun je het aanvragen (behalve sommige hele oude boeken).


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanDriehoekshandel verborg de slavernij

  1. De Nederlandse houding ten aanzien van de slavenhandel en slavernij 1596-1863, door L.R. Priester (niet-uitgegeven doctoraal-scriptie, Erasmus Universiteit), 1986
  2. Suriname: Spiegel der vaderlandse kooplieden, door U.M. Lichtveld en J. Voorhoeve, 1980
  3. Het Nederlandse aandeel in de slavenhandel, door prof. Albert van Dantzig, 1968
  4. Goud, ivoor en slaven. Scheepvaart en handel van de Tweede West-Indische Compagnie op Afrika, 1674-1740, door Henk den Heijer, 1997
  5. Nederlandse slavenhandel (1621-1803), door Willem Flinkenflögel,
  6. De Nederlandse slavenhandel 1500-1850, door P.C. Emmer, 2003
  7. Vijf dagregisters van het kasteel São Jorge da Mina (Elmina) aan de Goudkust 1645-1647. Heruitgave door de Linschotenvereniging, 1953
  8. Caribische geschiedenis in de lift, artikeltje met gesprek met prof. G. Oostindie, in Historisch Nieuwsblad, oktober 2006


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanWaarom zwarten zwarten verkochten

  1. A Junior History of Ghana, door J.K. Flynn, 1975
  2. Ashantis of Ghana. People with a soul, door J.W. Tufuo en C.E. Donkor, 1989
  3. Equiano's reizen. De autobiografie van een negerslaaf. Bewerkt door Paul Edwards, 1967
  4. The Slave Trade. The story of the Atlantic Slave Trade 1440-1870, door Hugh Thomas, 1997
  5. Beschryvinghe ende Historische Verhael, van het Gout Coninckrijck van Guinea, anders de Gout-custe de Mina ghenaemt door Pieter de Marees, 1600. Heruitgave door de Linschoten-vereniging, 1913
  6. Nauwkeurige beschrijving van de Guinese Goud- Tand en Slavenkust, door Willem Bosman, 1703
  7. Toortse der Zee-vaart, door Dierick Ruiters, 1623. Heruitgave door de Linschoten-vereniging, 1913
  8. A Slaving Voyage to Africa and Jamaica. The log of the Sandown 1793-1794, bewerkt door Bruce L. Mouser
  9. Naukeurige Beschryvinge der Afrikaensche Gewesten, door Olfert Dapper, 1668
  10. De Nederlandse slavenhandel 1500-1850, door P.C. Emmer, 2003
  11. Oroenoko, of de Koninklijke Slaaf, door Aphra Behn. Heruitgave 1983


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanElmina en de Goud- en Slavenkust

  1. Beschryvinghe ende Historische Verhael, van het Gout Coninckrijck van Guinea, anders de Gout-custe de Mina ghenaemt door Pieter de Marees, 1600. Heruitgave door de Linschotenvereniging, 1913
  2. Expeditie naar de Goudkust. Het journaal van Jan Dirksz. Lam over de Nederlandse aanval op Elmina, 1624-1626. Heruitgave door de Linschotenvereniging, 2006
  3. Forts and Castles of Ghana, door prof. Albert van Dantzig, 1980
  4. Vijf dagregisters van het kasteel São Jorge da Mina (Elmina) aan de Goudkust 1645-1647. Heruitgave door de Linschotenvereniging, 1953
  5. Nauwkeurige beschrijving van de Guinese Goud- Tand en Slavenkust, door Willem Bosman, 1703
  6. Willem Bosman, in goud en slaven, door Aad van den Heuvel, 1981
  7. s Heeren Slaaf. Het dramatische leven van Jacobus Capitein, door Henri van der Zee, 2000
  8. Lorrendrayen op Africa. De illegale goederen- en slavenhandel op West-Afrika tijdens het 18de-eeuwse handelsmonopolie van de West-Indische Compagnie, 1700-1734, door Ruud Paesie, 2008
  9. Slavenhalers en Slavenhandel door L.C. Vrijman, 1937
  10. The Dutch In The Atlantic Slave Trade, door Johannes Menne Postma, 2004
  11. De Nederlandse slavenhandel 1500-1850, door P.C. Emmer, 2003
  12. Goud, ivoor en slaven. Scheepvaart en handel van de Tweede West-Indische Compagnie op Afrika, 1674-1740, door Henk den Heijer, 1997


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanDe verschrikkelijke Middenpassage

  1. Equiano's reizen. De autobiografie van een negerslaaf. Bewerkt door Paul Edwards, 1967
  2. Slavenhalers en Slavenhandel door L.C. Vrijman, 1937
  3. Logboek van een slavenhaler, van kapitein Theophilus Connea, 1853. Bewerkt en heruitgegeven door Mabel M. Smythe, 1978
  4. Slaven en schepen. Enkele reis, bestemming onbekend, door Remmelt Daalder e.a., 2001
  5. Leven, werk en rebellie aan boord van Oost-Indiëvaarders (1595-1650), door Herman Ketting, 2005
  6. The Dutch In The Atlantic Slave Trade, door Johannes Menne Postma, 2004
  7. The Slave Trade. The story of the Atlantic Slave Trade 1440-1870, door Hugh Thomas, 1997
  8. A Slaving Voyage to Africa and Jamaica. The log of the Sandown 1793-1794, bewerkt door Bruce L. Mouser
  9. De Nederlandse slavenhandel 1500-1850, door P.C. Emmer, 2003
  10. Chirurgijns Zee-Compas. De medische verzorging aan boord van Nederlandse zeeschepen gedurende de Gouden Eeeuw, door dr. A.E. Leuftink, 1963
  11. Staal tegen staal. De oorlogs-chirurgie van de oudste tijden tot heden, door dr. Victor Winters, 1939
  12. De oorlogsvloot in de Zeventiende Eeuw, door F.L. Dickerhoff, 1967
  13. Menschlievendheid en eigen belang. De behandeling van de slaven aan boord van de schepen van Middelburgsche Commercie Compagnie, door M.J. Eijgenraam, geen jaartal
  14. De Nederlandse slavenhandel 1500-1850, door P.C. Emmer, 2003
  15. Goud, ivoor en slaven. Scheepvaart en handel van de Tweede West-Indische Compagnie op Afrika, 1674-1740, door Henk den Heijer, 1997


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanMet boesjes (schelpjes) kocht je slaven

  1. Vijf dagregisters van het kasteel São Jorge da Mina (Elmina) aan de Goudkust 1645-1647. Heruitgave door de Linschotenvereniging, 1953
  2. Slaven en schepen. Enkele reis, bestemming onbekend, door Remmelt Daalder e.a., 2001
  3. New Worldwide Cowries, door F. Lorenz, 2002
  4. The Dutch In The Atlantic Slave Trade, door Johannes Menne Postma, 2004


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanNiemand kende het muskieten-gevaar

  1. Vijf dagregisters van het kasteel São Jorge da Mina (Elmina) aan de Goudkust 1645-1647. Heruitgave door de Linschoten-vereniging, 1953
  2. Chirurgijns Zee-Compas. De medische verzorging aan boord van Nederlandse zeeschepen gedurende de Gouden Eeeuw, door dr. A.E. Leuftink, 1963
  3. Slaven en schepen. Enkele reis, bestemming onbekend, door Remmelt Daalder e.a., 2001
  4. Twee websites (Engelstalig): informatie over malaria van de Wereldgezondheidsorganisatie, en de speciale Unicef-actie tegen malaria


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanDe kolonie Nederlands-Brazilië

  1. Dutch Brazil, volumes I, II and III, samengesteld door Nelson Papavero e.a., 2000
  2. Dutch-Brazil. Two unpublished Portugese manuscripts about the Dutch Conquest (1624) etc, 1999.
  3. Brazil and the Dutch 1630-1654, door P. Herkenhoff, 1999
  4. Nederlands Brazilië, tekst van de Ambassade van Brazilië in Den Haag, 2005
  5. Nederlanders in Brazilië 1624-1654, door José Antonio Gonsalves de Mello, 1947, vertaling in 2001
  6. De Nederlanders in Brazilië 1624-1654, door Charles R. Boxer, 1957, vertaling in 1977
  7. Hollandse pioniers in Brazilië, door Harald S. van der Straaten, 1988
  8. Nederlands Brazilië: geschiedenis en actualiteit, door Jeroen Dewulf, Universiteit Porto, 2006
  9. Zo wijd de wereld strekt, catalogus Mauritshuis, 1979
  10. Albert Eckhout, een Hollandse kunstenaar in Brazilië, catalogus Mauritshuis, 2004
  11. Brazilië in de Nederlandse archieven 1624-1654. De West-Indische Compagnie. Overgekomen brieven en papieren uit Brazilië en Curaço, samengesteld door Marianne L. Wiesebron, 2005
  12. Maurits de Braziliaan, door Frans Glissenaar (artikel in de National Geographic), 2004
  13. In dienste vant suykerbacken: de Amsterdamse suikernijverheid en haar ondenemers 1580-1630, door Arjan Poelwijk, 2002
  14. De suikerhandel van Amsterdam: een bijdrage tot de handelsgeschiedenis des vaderlands, door J.J. Reese, 1908
  15. Resentment in Recife: Jews and public opinion in 17th century Dutch Brazil, door B.N. Teensma, 1988


Tapoeyer

Klik hier om naar dit onderwerp te gaanDe Tapoeyers en andere indianen

  1. Red Gold. The Conquest of the Brazilian Indians, door John Hemming, 1978
  2. Infernal Allies: The Dutch West India Company and the Tarairiu 1631-1654, door Prof. Ernst van den Boogaard (artikel in een bundel van de Johan Maurits van Nassaustichting), 1979
  3. Nederlanders in Brazilië 1624-1654, door José Antonio Gonsalves de Mello, 1947, vertaling in 2001
  4. Zo wijd de wereld strekt, catalogus Mauritshuis, 1979
  5. Albert Eckhout, een Hollandse kunstenaar in Brazilië, catalogus Mauritshuis, 2004


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanHet vluchtoord Palmares

  1. Palmares: An African State in Brazil, door R.K. Kent (in The Journal of African History, deel 6, nr 2, 1965)
  2. The Quilombo of Palmares: A New Overview of a Maroon State in Seventeenth-Century Brazil, door Robert Nelson Anderson (in Journal of Latin American Studies, deel 28, nr 4, 1996)
  3. Gedenkweerdige Brasilianense Zee- en Lant-Reize, door Johan Nieuhof, 1682
  4. Journaal van de expeditie naar Palmares van kapitein Johan Blaer, 1645
  5. Not Imbangala: The Angolan background of Early Palmares 1579-1648, door prof. John Thornton (toespraak tijdens congres Slavery from Within, in Middelburg, 2005)
  6. Brazil and the Dutch 1630-1654, door P. Herkenhoff, 1999


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanHet Mauritshuis, suiker en slavenarbeid

  1. The Mauritshuis as Domus Cosmographica, door Th. Lunsingh Scheurleer, (artikel in een bundel van de Johan Maurits van Nassaustichting), 1979
  2. Hollandse pioniers in Brazilië, door Harald S. van der Straaten, 1988
  3. Zo wijd de wereld strekt, catalogus Mauritshuis, 1979
  4. Albert Eckhout, een Hollandse kunstenaar in Brazilië, catalogus Mauritshuis, 2004
  5. Maurits de Braziliaan, door Frans Glissenaar (artikel in de National Geographic), 2004


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanHoe Tyn met meisjes sprak

  1. Beschryvinghe ende Historische Verhael, van het Gout Coninckrijck van Guinea, anders de Gout-custe de Mina ghenaemt door Pieter de Marees, 1600. Heruitgave door de Linschoten-vereniging, 1913
  2. Vijf dagregisters van het kasteel São Jorge da Mina (Elmina) aan de Goudkust 1645-1647. Heruitgave door de Linschotenvereniging, 1953
  3. A Comprehensive Course in Twi (Asante) for the Non-Twi Learner, door F.A. Dolphyne, 1996


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanDe Bijbel en de slavernij

  1. Toortse der Zee-vaart, door Dierick Ruiters, 1623. Heruitgave door de Linschoten-vereniging, 1913
  2. De Nederlandse houding ten aanzien van de slavenhandel en slavernij 1596-1863, door L.R. Priester (niet-uitgegeven doctoraal-scriptie Erasmus Universiteit), 1986
  3. 't Geestelyck Roer van 't Coopmans Schip, door dominee Godefridus Udemans, 1638
  4. De iure belli ac pacis (Over het recht van oorlog en vrede), door Hugo de Groot, 1625
  5. Des Christens eenige troost in leven en sterven, preken van dominee Bernardus Smytegelt, 1747
  6. Bijbel, nieuwe vertaling, 2004


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanDe brief van slavenkoper Willem Bosman

  1. Nauwkeurige beschrijving van de Guinese Goud- Tand en Slavenkust, door Willem Bosman, 1703
  2. Willem Bosman, in goud en slaven, door Aad van den Heuvel, 1981
  3. Vijf dagregisters van het kasteel São Jorge da Mina (Elmina) aan de Goudkust 1645-1647. Heruitgave door de Linschoten-vereniging, 1953
  4. The Dutch In The Atlantic Slave Trade, door Johannes Menne Postma, 2004


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanHet Slavenschip, gedicht van Heinrich Heine

  1. Denk ik aan Duitsland vannacht, gedichten van Heinrich Heine, vertaald door Marko Fondse en Peter Verstegen. Uitg. Bert Bakker, Amsterdam, 1988


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanArme kinderen in een rijk suikerland

  1. Net als veel andere foto's op deze website zijn de foto's op deze pagina gemaakt door documentair fotograaf Piet den Blanken uit Breda, een persoonlijke vriend van schrijver Rob Ruggenberg. Meer foto's en informatie over de landloze boeren in het Braziliaanse suikerland vind je op zijn website.


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanOude en nieuwe slavernij

  1. De cijfers over slaventransporten in het verleden zijn de meest recente. Ze werden genoemd op de internationale conferentie Slavery from within, die in de zomer van 2005 werd gehouden in Middelburg.
  2. Interessant is ook de website van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) in Amsterdam.
  3. Websites over hedendaagse slavernij zijn er volop. Kijk bijvoorbeeld eens op de site van ChildRight (Nederlandstalig) en op die van Anti-Slavery International (Engelstalig).


Klik hier om naar dit onderwerp te gaanMuziek uit Afrika en Brazilië

  1. Muziekclips en informatie over dit soort muziek vind je onder meer op de website van Kuomboka en op de website van African Music Source


Gele scheidingslijn

Gele stip  Terug naar het feiten overzicht.